Nouveau réalisme

Als reactie op de informele kunst van de jaren '50, op de action painting en het Franse tachisme manifesteerde zich weer een fundamentele opvatting van de werkelijkheid, een 'nouveau réalisme'. Deze amper originele naam gaf de criticus Pierre Restany in 1960 aan de tentoonstelling in Milaan van een groep kunstenaars, wier kunst- en werkelijkheidsbesef niet zozeer nieuw dan wel opnieuw geënsceneerd is. In plaats van een weergave van de werkelijkheid en een tekenachtige fictie daarvan wilde men de werkelijkheid zelf. (...) Daniel Spoerri's afvalbeelden, (...) Arman's stapelingen van in serie opgeplakte objets trouvés* : de voorwerpen tonen tenslotte hun materiaalstructuur, hun absurde combinatie, hun fetisj-karakter. Werkelijkheid bewees zijn kunstwaarde, kunst bewees zijn werkelijkheidwaarde.

Arman

Arman, geboren in Nice in 1929, nam vanaf het begin deel aan tentoonstellingen van het nouveau réalisme. Zijn werk geeft het meest duidelijke inzicht waar deze groep voor stond. Voorwerpen zijn bepalend voor het visuele resultaat, eerst door middel van afdrukken, later door echte voorwerpen uit de alledaagse omgeving. Armans assemblages zijn in verschillende categorieën te verdelen. De 'poubelles' 1) zijn bakken van plexiglas of glas, waarin afval uit prullemanden, asbakken enzovoort verzameld is. Portretten maakt Arman van meestal waardeloze voorwerpen, die door één persoon gebruikt zijn of met hem te maken hebbenDe 'colères' 2) zijn verbrijzelde voorwerpen, waarvan de stukken meestal bevestigd worden op de plaats waar ze terecht komen. De 'accumulations' 3) ten slotte zijn opeenstapelingen van voorwerpen, die in plastic gegoten worden of bijvoorbeeld aan elkaar gelast worden. Arman gaat na in hoeverre de identiteit van de voorwerpen onder bepaalde omstandigheden verandert.

1) afvalbak
2) woede
3) opstapeling

Daniël Spoerri

Spoerri, geboren in Roemenië in 1930, was oorspronkelijk danser, mimespeler en choreograaf. In 1961 sloot hij zich aan bij de nouveaux réalistes en stelde voor de eerste maal zijn eigen werk ten toon: voorwerpen die zijn vastgemaakt op tafels, in laden enzovoorts. De enige verandering die hij meestal aanbrengt is, dat hij het vlak waarop de voorwerpen zich bevinden, in plaats van horizontaal verticaal opstelt. Spoerri erkent het toeval als een belangrijk uitgangspunt voor zijn werk. In de jaren 70 leidde hij in Düsseldorf een restaurant, waar hij zelf de exclusieve gerechten bereidde. De gasten konden na het diner hun tafel met overblijfselen door Spoerri tot kunstwerk laten vereeuwigen.