![]() |
BRONNENBUNDELS |
Hugo Kaagman |
Uit: Wilma Sutó, De koningen van de ondergrondse. in: De Volks-krant 17 dec. 1992 | |
Na een studie sociale geografie aan de Universiteit van Amsterdam, reisde hij in 1976 naar Marokko, waar hij langere tijd in de voormalige hoofdstad Fez verbleef. Daar, en later ook in Senegal, raakte hij in de ban van de abstracte decoratiepatronen uit de traditionele kunst en kunstnijverheid. De motieven en schema's trok hij over op papier, om ze mee terug naar Nederland te kunnen nemen. Aanvankelijk alleen op schuttingen en muren, combineerde hij ze met typische Hollandse voorstellingen: een Moors lijnenpatroon rond de Amster-damse Magere Brug bijvoorbeeld. Sinds 1987 reproduceert Kaagman, nog altijd met behulp van sjablonen en airbrush, dergelijke stereotiepe symbolen uit de oosterse en westerse culturen op het klassieke schilderslinnen. Zijn smeltkroesachtige doeken lijken eigentijdse varianten op de Delftsblauwe tegel, handsprayed in plaats van handmade, en vaak uitvergroot tot een vierkante meter. Maar hoe decoratief zijn schilderijen ook zijn, de figuratieve voorstellingen geabstraheerd tot blauw-witte patronen, nog altijd is er een maatschappijkritische boodschap in herkenbaar. Peace Talks is Kaagmans reactie op de burgeroorlog in het voormalige Joegolavië. |
||
|
Hugo Kaagman, Zeebra-doek, 1982 | |
We zien hoe de vredesbesprekingen kalm en redelijk en eindeloos voortgaan: twee heren zitten in comfortabele stoelen aan een tafel voor een vage kaart van Europa, het verscheurde land niet meer dan een abstractie achter hun rug. Gevat in een ring van zebramotieven waar grote apen woest omheen in de rondte rennen, wordt het 'concentratische' beeld een cynische metafoor voor de moderne beschaving. De apen, een stuk hout als primitief werktuig in hun poot geklemd, verbeelden het proces van menswording: een evolutie die gezien de hier waarneembare cirkelgang slechts een ogenschijnlijke vooruitgang impliceert. Opereerde de spuitbuskunstenaar aanvankelijk in de illegaliteit: in 1983 decoreerde Kaagman in opdracht van de gemeente Amsterdam een schutting op het Waterlooplein, in 1987 verfraaide hij op uitnodiging van het Tropenmuseum de entree van dat gebouw en anno 1992 zijn de voorbereidingen voor een 57 m lange muurschildering in de nieuwbouw van Schiphol in een vergevorderd stadium. |
||
Binnen de transferruimte van de luchthaven zullen de buiten-landse
gasten in afwachting van hun overstap dankzij Kaagman toch het oer-Hollandse
cultuurlandschap in ogenschouw kunnen nemen. (...) De volgend jaar op
Schiphol te onthullen 'tegelwand' bestaat uit tot een muur aaneengeschakelde,
gespoten platen laminaat. Als waren het de bekende keramische beeldjes,
werken Kaagmans boertjes en boerinnetjes gehuld in klederdracht tussen
de wiekende molens op het vlakke land, dat natuurlijk overal door water
omgeven is. De pieren en de vuurtorens, het oude gemaal bij Haarlem en
de moderne Zeelandbrug: heel Holland-Waterwerkland is opgenomen in de
decoratieve tegelpatronen. Evenals zijn autonome schilderijen is Kaagmans
monumentale muur een vernieuwing van de, zeker in de toeristenindustrie
zeer gekoesterde, delftsblauwe traditie. Shocking Blue.
|